Hình ảnh ẩn dụ

Hình ảnh ẩn dụ (metaphor) đôi khi có thể được sử dụng trong tâm lý trị liệu như một nhân tố thúc đẩy sự thấu hiểu. Việc tạo lập một ẩn dụ bao gồm hai thành phần - 1/. Một chủ đề hoặc ý nghĩa chính (tenor), thường là một người, còn gọi là "đích" (target); và 2/. Một phần kia là phương tiện chuyển nghĩa (vehicle), còn gọi là "nguồn" (source). "George là một con sư tử" - George là phần "tenor"; sư tử là phần "vehicle".

Hai phần này thuộc hai bình diện khác nhau, trong đó "tenor" thuộc bình diện diễn giải bằng lời còn "vehicle" thuộc bình diện mang nghĩa ẩn dụ; cả hai có những tính chất tương đồng - một phần hoặc toàn bộ. Các ẩn dụ có thể được phân loại tùy theo chúng có tính công khai (explicit) hoặc tiềm ẩn (implicit). Việc ứng dụng các ẩn dụ cũng có thể theo kiểu tiếp cận "chiến lược" (strategic), có tính xuyên suốt tiến trình trị liệu, hoặc theo kiểu tiếp cận "chiến thuật" (tactical), chỉ vận dụng theo từng mục tiêu nhỏ bên trong một khuôn khổ trị liệu rộng lớn hơn.

Ẩn dụ có thể được sử dụng trong nhiều hình thức khác nhau: tạo hình ảnh có tính ẩn dụ (metaphoric imagery work), câu chuyện ẩn dụ (metaphoric stories) hoặc những trần thuật mang tính ẩn dụ (metaphoric statements).

Ẩn dụ không đơn thuần chỉ là một cách phát biểu về mặt ngôn ngữ; chúng còn là những thành tố quan trọng trong tư duy của chúng ta, trong quan niệm nhận thức của chúng ta. Chúng phản ánh cách nhìn của chúng ta, cách cảm nhận của chúng ta và cách mà tâm trí chúng ta "tổ chức" lại thế gian này từ đó chúng ta có cách hiểu biết về thế gian này.

Trong tâm lý trị liệu, sử dụng ẩn dụ là một nghệ thuật đề cập đến thực tại đời sống theo một cách thức an toàn hơn thay vì dùng ngôn ngữ để đề cập thực tại một cách trực tiếp. Thông qua đó, nhà trị liệu giúp thân chủ liên hệ lại với thế giới sống của họ và xử lý các vấn đề của họ.

_ Những điều không được nói đến vẫn có thể hiện ra

_ Những giả định vắng bóng nhưng nằm ở mức tiềm ẩn

_ Nhiều phần của não bộ được kích hoạt khi sử dụng ẩn dụ, dẫn đến sự kích hoạt khả năng tưởng tượng, tạo lập nhiều liên hệ mới, kết nối mới hướng đến sự khám phá.

Hình ảnh ẩn dụ (metaphor) có thể là một công cụ đầy "quyền năng" khi được sử dụng trong tâm lý trị liệu, đôi khi tạo được một tác dụng mầu nhiệm. Một hình ảnh ẩn dụ, nếu được đưa ra một cách phù hợp, có thể làm giảm đi những sự phản kháng hoặc nhầm lẫn từ phía thân chủ. Hình ảnh ẩn dụ có thể tạo nên một khoảnh khắc "à-há!" - khoảnh khắc của sự "vỡ lẽ"... Trong nhiều tình huống, một hình ảnh ẩn dụ có thể giúp cho phiên trị liệu đi qua một bước ngoặt, đưa cả thân chủ và nhà trị liệu sang một mức độ làm việc mới - mức độ như những người cùng một nhóm làm việc, đặc biệt là khi hình ảnh ẩn dụ mang đến tiếng cười và những cảm xúc tích cực...